Compassiemoeheid / Karin Kerkhof, Gerlien Bloodshoofd

Professionals in de gezondheidszorg ervaren hun werk vaak als psychisch zwaar. Er is te weinig personeel, de zorg is zwaar en er is te weinig tijd om iedereen goed te helpen. Daarbij zijn de pijn, angst en verdriet van anderen de hele dag op de voorgrond aanwezig. Zo kun je overbelast raken. In dat geval spreek je van compassiemoeheid. Uitputting of burn-out liggen dan op de loer.

Gelukkig zijn er allerlei manieren om compassiemoeheid te voorkomen en tegen te gaan. Het gaat erom dat je je eigen grenzen bewaakt, een positieve houding weet vast te houden en elkaar helpt als het nodig is. Als het je lukt om met compassie te blijven werken, zal de kwaliteit van je werk omhoog gaan en zul je goed voor anderen kunnen zorgen.

Inhoud box
− Een brochure, waarin de signalen van compassiemoeheid worden beschreven en hoe je voorzorgsmaatregelen kunt nemen.
− De compassiekaart waarmee je kunt meten hoe het met jouw compassie gesteld is.
− Dertig kaartjes met daarop voor elke dag van de week een nuttige tip.

Bestemd voor iedereen die in de gezondheidszorg werkt, vooral professionals die veel aan het bed staan. Voor leidinggevenden is deze box een prima hulpmiddel om het onderwerp bespreekbaar te maken binnen het team of de afdeling.



Compassiemoeheid / Karin Kerkhof, Gerlien Bloodshoofd. - Amsterdam : Elsevier gezondheidszorg, 2010. - Box met kaarten en brochure. - ISBN 9789035231696
€ 17,50


Bron:
* TVZ : tijdschrift voor verpleegkundigen, jrg. 120 (2010) nr. 11-12 (december) p. 45

Tien wereldverhalen : good clinical practices uit de transculturele verpleegkunde / Linda van den Bosch-Maat, Ans Verpaalen, Frank Kortmann

In transcultureel psychiatrisch centrum Phoenix worden sinds 1982 vluchtelingen en asielzoekers opgenomen en behandeld. Landelijk bestaan er nauwelijks richtlijnen voor verpleegkundige problemen in de transculturele psychiatrie. In Phoenix hebben de behandelaars een schat aan ervaring en professionele kennis kunnen opdoen over diagnostiek, behandeling en bejegening van deze doelgroep. Casusbesprekingen onder leiding van hoogleraar transculturele psychiatrie Frank Kortmann leidden tot een model waarmee elke casus kan worden geanalyseerd. De op deze wijze verkregen verpleegkundige kennis is in dit boekje gebundeld. Bijvoorbeeld de casus van Tambu die zegt door martelingen in een gevangenis in Angola ‘gek’ te zijn geworden. Hij reageert passief  op zijn behandeling. Is die passiviteit cultuurbepaald of onderdeel van zijn trauma?

Tien wereldverhalen : good clinical practices uit de transculturele verpleegkunde / Linda van den Bosch-Maat, Ans Verpaalen, Frank Kortmann. - Wolfheze : De Gelderse roos, 2009. - 56 p. - ISBN 9789080710634
Prijs: € 12,50


Bron:
* TVZ : tijdschrift voor verpleegkundigen, jrg. 120 (2010) nr. 11-12 (december) p. 45

Reflectie en participatie in zorg / red.: Tineke Abma, Merel Visse, Bert Molewijk ... [et al.]

Reflectie en participatie zijn onlosmakelijk verbonden met onze hedendaagse samenleving. We worden geacht verantwoording af te leggen, keuzen te motiveren, we willen stem hebben en regie voeren. Dat vraagt om een interactieve houding en dialoog tussen benadering van ethiek en onderzoek.

Dit boek laat zien hoe hieraan concreet gestalte is te geven met voorbeelden uit de psychiatrie, ouderenzorg en chronische zorg. 


Reflectie en participatie in zorg / red.: Tineke Abma, Merel Visse, Bert Molewijk ... [et al.]. - 1e dr. - Den Haag : BoomLemma, 2010. - 332 p. - ISBN 9789059315976
Prijs: € 40,00


Bron:
* TVZ : tijdschrift voor verpleegkundigen, jrg. 120 (2010) nr. 11-12 (december) p. 45

Het gesticht : enkele reis of retour / Joost Vijselaar

Waar gaat het over in de geschiedschrijving van de Nederlandse psychiatrie? In de historische literatuur is weinig terug te vinden van de ervaringen van patiënten en de alledaagse werkelijkheid van de krankzinnigenzorg.

Aan de hand van patiëntendossiers analyseert Vijselaar de sociale mechanismen rond het gesticht tussen 1890 en 1950: de opname, het verblijf en ontslag. Tussen inrichting en samenleving blijkt een onverwachts grote dynamiek te bestaan. Dit boek is bedoeld voor psychiaters, psychologen en historici.

Het gesticht : enkele reis of retour / Joost Vijselaar. - Den Haag : Boom, 2010. - 384 p. - ISBN 9789085069669Prijs: € 39,50

Recensie:
* Deviant : tijdschrift tussen psychiatrie en maatschappij, jrg. 18 (2011) nr. 68 (maart) p. 16-17

Waardigheid : voor wie oud wil worden / Frits de Lange

Bij jong zijn hoort ‘mondigheid’ en ‘zelfontplooiing’. Waardigheid is echt iets voor oudere mensen. Maar wat is waardig? In dit boek staat die vraag centraal. Menswaardigheid, waardige zorg, een waardig levenseinde – Frits de Lange vindt dat wij deze waarden niet kunnen missen, als we een moreel ijkpunt zoeken voor een goed leven op onze oude dag. Maar ook voor een goed sterven, als we uiteindelijk dood moeten.

Waardigheid heeft met respect van doen, maar ook met zelfrespect. Hoe meer van beide, des te beter zal het ouderen vergaan, is zijn stelling.

De waardigheid van oude mensen is echter in het geding. Was de oudere ooit een patiënt voor wie gezorgd moest worden, nu is hij de soevereine burger die zelf moet opkomen voor zijn zorg- en voorzieningenpakket. Wat voor ouderen menswaardig is, lijkt daarmee afhankelijk te worden van hun zelfredzaamheid en van de willekeur van de publieke moraal. Hoe voorkomen wij dat ouderen als de nieuwe paria’s van de vergrijsde samenleving worden weggezet?

Een herijking van hun waardigheid is nodig, willen we een kwade oude dag in de 21e eeuw kunnen vermijden. De kern van persoonlijke waardigheid ligt volgens De Lange uiteindelijk in de vrije instemming met wie je bent geworden. Zonder blind te zijn voor de ontluistering, verdedigt dit boek hartstochtelijk dat er glans ligt in de ouderdom. Je moet het echter wel willen zien.

Waardigheid : voor wie oud wil worden / Frits de Lange. - 1e dr. - Amsterdam : SWP, 2010. - 224 p. - ISBN 9789088501098 
Prijs: € 21,50

Recensie:
* Deviant : tijdschrift tussen psychiatrie en maatschappij, jrg. 17 (2010) nr. 67 (december) p. 32-33
* Pallium (2011) nr. 3 (juni) p. 16-17

Sprekende handen : een methodiek voor ontmoetingsgroepen met dementerende mensen / Paul Irik & Irene Maijer-Kruijssen

Werkboek met een methodiek voor ontmoetingsgroepen met en voor dementerende mensen, wonend op psychogeriatrische afdelingen in verpleeg- en verzorgingshuizen.

De methodiek is in de praktijk ontwikkeld en sluit aan bij die stromingen in de ouderenzorg die de beleving van oude mensen zelf, en de aandacht voor hun eigen levensverhaal centraal stellen. Dat blijkt zeer goed te werken.

Eerst geven de auteurs informatie over de methodiek en over hun samenwerking als muziektherapeut en geestelijk verzorger. Vervolgens worden 46 uitgewerkte programma’s voor groepsbijeenkomsten beschreven, die als kapstok dienen voor de bijeenkomsten. Als thema voor deze programma’s is gekozen: “Sprekende handen”, waarbij de handen de levensverhalen van ouderen symboliseren.

Dit werkboek bevat een dvd, met filmfragmenten van een bijeenkomst van een ontmoetingsgroep, die de tekst nader illustreren. In het boek zijn verwijzingen opgenomen naar deze filmfragmenten.


Sprekende handen : een methodiek voor ontmoetingsgroepen met dementerende mensen / Paul Irik & Irene Maijer-Kruijssen. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 2010. - 162 p. + DVD. - ISBN 9789031380701
Prijs: € 35,00


Recensie:
* Deviant : tijdschrift tussen psychiatrie en maatschappij, jrg. 17 (2010) nr. 67 (december) p. 14-15

Omgaan met (on)macht in de zorg / Lisbeth Verharen, Joke Mintjes, Lilian Voet

In de zorg- en hulpverlening ervaren professionals, patiënten/cliënten en naasten zo nu en dan gevoelens van machteloosheid of macht. Wanneer je je machtig of machteloos voelt, handel je daar naar. Bij het gevoel van machteloosheid om de juiste zorg te kunnen geven of ontvangen, of je macht te gebruiken spelen vaak normen en waarden mee die impliciet blijven, maar wel het handelen beïnvloeden.

De auteurs beschrijven in dit boekje een casus en bespreken situaties hieruit van (on)macht vanuit de professional, patiënt/ cliënt en de naasten. Zij gebruiken een aangepaste versie van het model van Graste (2003) om na te gaan hoe patiënt/cliënt, zorgverlener en naaste met deze situaties omgingen, waardoor zij zich lieten leiden en hoe zij er mee om hadden kunnen gaan. 


Omgaan met (on)macht in de zorg / Lisbeth Verharen, Joke Mintjes, Lilian Voet. - 1e dr. - Den Haag : Boom | Lemma, 2010. - 49 p. - (Lectorenreeks). - ISBN 9789059316096


Bron:
* Nursing, jrg. 16 (2010) nr. 12 (december) p. 49

Eet je gezond : functionele voeding, wetenschap of marketing / Patrick Mulle

We worden continu overspoeld met pseudowetenschappelijk informatie en beweringen over voeding. Denk bijvoorbeeld aan puddinkjes tegen het opgeblazen gevoel of speciale boter tegen een hoog cholesterol. Werkt het nou of niet? Als verpleegkundige krijg je vast vragen over dit onderwerp en tja, wat zeg je dan tegen je patiënt? Het boek biedt een handig overzicht van de belangrijkste functionele voedingmiddelen , gericht op verpleegkundigen.


Eet je gezond : functionele voeding, wetenschap of marketing / Patrick Mulle. - 1e dr. - Leuven : LannooCampus, 2010. - 136 p. - ISBN 9789020993509
Prijs: € 19,95


Bron:
* Nursing, jrg. 16 (2010) nr. 12 (december) p. 49

Basisboek jeugdgezondheidszorg / Remy Hirasing, Frank van Leerdam (red.)

Overzicht van de stand van zaken in de JGZ, waarin vooral door uitgekiende public health-programma's en preventie veel gezondheidswinst (op termijn) te behalen is. Dit naslagwerk geeft een uiteenzetting van alle deelgebieden en -onderwerpen van wiegendood via voeding en visuele stoornissen tot kindermishandeling, astma en aangeboren hartafwijkingen. En dat is nog maar een greep uit de onderwerpen.


Basisboek jeugdgezondheidszorg / Remy Hirasing, Frank van Leerdam (red.). - 1e dr. - Maarssen : Elsevier gezondheidszorg, 2010. - 316 p. - ISBN 9789035232068
Prijs: € 29,95


Bron:
* Medisch contact, jrg. 65 (2010) nr. 48 (december) p. 2593

In therapie : is je leven beter als het wordt geanalyseerd? / Martine Goosens

De televisieserie volgde zes weken lang, vijf dagen per week, een psychotherapeut in zijn praktijk. Elke aflevering zien we een sessie met een patiënt. Het zijn geen zware gevallen van waanzin, maar de 'gewone' worsteling met het leven, en daarom voor de kijker een feest der herkenning.

Kijkers zullen zich de belangrijke vraag stellen: is het leven beter als het wordt geanalyseerd? Het informatieve boek bij In therapie probeert deze vraag te beantwoorden aan de hand van feiten, verhalen en voorbeelden uit de rijke geschiedenis van de psychotherapie.

In therapie : is je leven beter als het wordt geanalyseerd? / Martine Goosens. - Amsterdam : Paradigma, 2010. - ISBN 9789049960384
Prijs: € 16,95

Yo, también [DVD]

Spaanse speelfilm. Daniel is de eerste Europese man met Down syndroom die is afgestudeerd aan de universiteit. Als hij een baan bij de Social Service krijgt, ontmoet hij de vrijdenkende Laura.
Snel ontstaat er een bijzondere vriendschap tussen de twee, wat stuit op afkeurende blikken van collega’s en vrienden. Onder de druk van regels door duikend en wars van alle commentaar weten zij een vriendschap en liefde te beleven die uniek is. Maar is de band tussen hen sterk genoeg als Daniel verliefd wordt op Laura?


Yo, también / regie: Antonio Naharro. - Amsterdam : A-film, 2010. - speelduur: 103 min.
Prijs: € 19,99


Bron:
* Markant : maandblad voor de gehandicaptensector, jrg. 15 (2010) nr. 10 (december) p. 45


Recensie:
* Deviant : tijdschrift tussen psychiatrie en maatschappij, jrg. 17 (2010) nr. 66 (september 2010) p. 37

Gevangen in mijn eigen lichaam / Hasso en Catherine von Bredow

Op een zonnige ochtend in mei verheugt Hasso von Bredow zich op een dagje vakantie samen met zijn drie kinderen. Een paar uur later kan hij alleen nog maar communiceren met de buitenwereld door met zijn ogen te knipperen. Een zware beroerte heeft het locked-in syndroom veroorzaakt: Hasso is volledig verlamd, maar zijn brein functioneert nog perfect.
In een oogwenk is alles voorgoed veranderd. Hasso weigert echter het leven op te geven. Letter per letter 'dicteert' hij zijn verhaal aan zijn vrouw Catherine. Het relaas van zijn beroerte, zijn lijdensweg in het ziekenhuis, het groeiende besef dat zijn situatie permanent is: Gevangen in mijn eigen lichaam is een indrukwekkend verhaal van moed, optimisme en heel veel liefde.
Recent krijgt het locked-in syndroom zeer veel aandacht. Mogelijk zijn vele comapatiënten eigenlijk 'locked-in' en dus veel bewuster dan algemeen wordt aangenomen.


Gevangen in mijn eigen lichaam / Hasso en Catherine von Bredow. - 1e dr. - Tielt : Lannoo, 2010. - 248 p. - ISBN 9789020990355
Prijs: € 19,95


Bron: 
Markant : maandblad voor de gehandicaptensector, jrg. 15 (2010) nr. 10 (december) p. 44

Kijk mij nou! / Yvette den Brok-Rouwendal

In dit boek komen tien jongeren met een lichamelijke handicap aan het woord. Stuk voor stuk staan zij midden in het leven. Ze bouwen aan hun toekomst en vertellen waar ze mee worden geconfronteerd en wat ze al hebben bereikt. Ze vertellen ook hoe het anders en beter zou kunnen. Maar ze hebben het er vooral over hoe mooi het leven is, ondanks alle obstakels die ze tegen komen.
Marieke is één van de jongeren uit Kijk mij nou!. Zij heeft een spierziekte waardoor ze in een elektrische rolstoel zit en voor veel alledaagse dingen afhankelijk is van hulp van anderen. Ze werkt als directiesecretaresse, gaat regelmatig stappen en woont op zichzelf.
Arjen is slechtziend en heeft nog een paar handicaps. Hij kan nog steeds kwaad worden als hij eraan denkt dat de school voor Speciaal Onderwijs beweerde dat hij niet kon werken. Dankzij zijn ouders en zichzelf werkt hij al een paar jaar als baliemedewerker.
Roos kwam in een rolstoel terecht en merkte tot haar verbazing dat anderen haar niet meer als jonge meid zagen, maar als een gehandicapte.
Korneel zou niet volwassen worden. Hij heeft immers de ziekte van Duchenne. Nu is hij al een eindje in de twintig, dankzij de medische ontwikkelingen. Hij heeft plezier in het leven, sport, verzorgt een kabelkrant en doet nog veel meer.


Kijk mij nou! / Yvette den Brok-Rouwendal. - [s.l.] : Stichting Important message, - ISBN 9789079529049
Prijs: € 11,50


Bron:
* Markant : maandblad voor de gehandicaptensector, jrg. 15 (2010) nr. 10 (december) p. 44

Darmkanker : bijzondere ervaringsverhalen / Ingeborg Kuys

Voor dit nieuwe boek heeft Ingeborg dertien ervaringsverhalen van patiënten met darmkanker en mensen uit de omgeving van deze patiënten gebundeld. Ieder verhaal wordt belicht vanuit een verschillende achtergrond.

Hamied Firouztash verliet, samen met zijn ouders en drie broers, zijn geboorteland Iran om in Nederland het geluk te vinden. Enkele jaren later overleed vader aan de erfelijke variant FAP. Twee van zijn vier zoons bleken erfelijk belast. Jonge moeder Miranda Noordermeer heeft de chronische darmziekte colitis ulcerosa en kreeg als gevolg daarvan darmkanker. Bijzonder is het verhaal van Harry Nienhuis die op dit moment kankervrij is, ondanks twee operaties aan uitzaaiingen aan de lever. Annemieke Muller onderging twee keer een zware HIPEC-operatie en Wil v.d. Linde en Hans van Oostwaard ontdekten darmkanker op tijd door mee te doen aan een gezondheidscheck/proefbevolkingsonderzoek. De ouders van Dusty van der Tuin verloren hun zoon op 13-jarige leeftijd aan darmkanker; iets dat maar zelden bij kinderen voorkomt. De flamboyante Elisabeth Gloucester geniet zich gek en reisde, tussen haar chemokuren door, de hele wereld rond. Ans van de Ven en Erie Stoef vertellen hun uiteenlopende verhalen rondom de erfelijke vorm van darmkanker: HNPCC-Lynch. Frank Wanders stelt alles in het werk zijn leven te verlengen, ondanks uitzaaiingen in de lever waarvoor hij nog slechts palliatief kan worden behandeld. De chemo slaat aan en naar omstandigheden gaat het eigenlijk heel goed met Frank. Daarnaast vertellen Daniel de Lange en Frank Sanders over de darmkanker van hun overleden partners actrice Frédérique Huydts en tv-persoonlijkheid Jos Brink.
 

Aangevuld met bijdrages van vier vooraanstaande artsen (Prof. dr. Dick Richel oncoloog (AMC), Dr. Evelien Dekker mdl-arts (AMC), chirurg Dr. Joost Klaase (MST) en hoogleraar erfelijke kanker Prof. dr. Nicoline Hoogerbrugge (UMC St. Radboud).

Darmkanker : bijzondere ervaringsverhalen / Ingeborg Kuys. - Enschede : IK productions, 2010. - ISBN 9789081281232
Prijs: € 19,95


Bron:
* Bijzijn : vakblad voor verpleegkundigen en verzorgenden, jrg. 5 (2010) nr. 10 (november) p. 6
* Nursing, jrg. 17 (2011) nr. 1 (januari) p. 49

Praktijkboek dementiezorg : van achterdocht tot zwerfgedrag / Ronald Geelen

Een begeleider van bewoners met dementie krijgt te maken met hun uiteenlopende stemmingen en gedragingen. Zoals angstig en agressief gedrag, gevoelens van rouw en dwalen. 

Dit boek gaat in op deze en andere onderwerpen, en geeft voorbeelden van de mensen die ermee kampen in de vorm van herkenbare portretten. De wisselwerking tussen bewoner en begeleider wordt belicht, waarbij tips volgen om de moeilijkheden in stemming en gedrag te hanteren. Het daarvoor aangereikte stappenplan is een krachtig hulpmiddel bij het opstellen van adviezen en zorgplannen. 


Praktijkboek dementiezorg : van achterdocht tot zwerfgedrag / Ronald Geelen. - 1e dr. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 2010. - ISBN 9789031385683
Prijs: € 34,50


Bron:
* Psy : tijdschrift over geestelijke gezondheid en verslaving, jrg. 14 (2010) nr. 11 (december) p.39
* Nursing, jrg. 16 (2010) nr. 12 (december) p. 49
* TvV : tijdschrift voor verzorgenden, jrg. 43 (2011) nr. 1 (januari) p. 33
* TVZ : tijdschrift voor verpleegkundigen, jrg. 121 (2011) nr. 2 (april) p.69

Mijn moeder wilde dood : een persoonlijk en praktisch verhaal over zelfbeschikking / Annegreet van Bergen

De moeder van journaliste Annegreet van Bergen was 85, weduwe en werd geplaagd door een opeenstapeling van kwalen. Ze wilde euthanasie, maar dat verzoek werd afgewezen. Haar dochter hielp haar met sterven en schreef na afloop het boek dat ze destijds graag zelf had willen hebben.
In Mijn moeder wilde dood vertelt Annegreet van Bergen indringend over de doodswens van haar moeder en over haar eigen ervaringen als ‘engel des doods’. Daarnaast brengt ze in kaart welke vijf wegen - van euthanasie tot de pil van Drion - naar een humane zelfgekozen dood kunnen leiden. Dat gebeurt op basis van aangrijpende verhalen van nabestaanden, aangevuld en van commentaar voorzien door deskundigen. Ook geeft ze praktische adviezen. Bijvoorbeeld hoe je het best artsen kunt benaderen om euthanasie te krijgen, maar ook hoe je op een verantwoorde manier kunt stoppen met eten en drinken.


Mijn moeder wilde dood : een persoonlijk en praktisch verhaal over zelfbeschikking / Annegreet van Bergen. - Amsterdam : Atlas, 2010. - 224 p. - ISBN 9789045016948
Prijs: € 19,95


Bron:
* Pallium, (2010) nr. 5 (november) p. 5
* Medisch contact, jrg. 65 (2010) nr. 49 (december) p. 2677
* Bijzijn : vakblad voor verpleegkundigen en verzorgenden, jrg. 5 (2010) nr. 11 (december) p. 45

Onmacht en daadkracht : omgaan met naasten in de palliatieve fase / Cilia Linssen

Als je artsen, verpleegkundigen of verzorgenden vraagt wat zij lastig vinden in de omgang met palliatieve patiënten, gaat het in de helft van de gevallen niet over de patiënten zelf, maar over hun naasten. Naasten worden steeds veeleisender, stellen zaken ter discussie en handelen niet altijd in het belang van de patiënt. Toch is er in de vakliteratuur maar weinig aandacht voor het omgaan met naasten.

Onmacht en daadkracht gaat juist wél over het omgaan met naasten. Het boek is een compilatie van verhalen die de auteur door de jaren heen in de praktijk heeft verzameld, aangevuld met de resultaten van het onderzoek ‘De invloed van naasten op de behandelbeslissingen van de patiënt’ van het Longkanker Informatiecentrum. 

In de vorm van korte casussen schetst het boek waar je als hulpverlener tegenaan loopt en welke processen er spelen tussen patiënten, naasten en jou als zorgprofessional. Ook geeft het tips over hoe je met bepaalde moeilijke situaties kunt omgaan.


Onmacht en daadkracht : omgaan met naasten in de palliatieve fase / Cilia Linssen. - 1e dr. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 2010. - ISBN 9789031361892
Prijs: € 19,50


Bron:
* Pallium, (2010) nr. 5 (november) p. 5


Recensie:
* Tijdschrift voor praktijkondersteuning, jrg. 6 (2011) nr. 1 (februari) p. 29